آنچه در این مقاله می خوانید:

• موفقیت را تجربه کنید
• خود ارزیابی مثبت داشته باشید
• در اطراف خود مدل‌های مثبتی داشته باشید
• احساساتی که اعتماد به نفس شما را کم می‌کنند را از بین ببرید

اعتماد به نفس چیست؟

تجربیات، تحصیلات، استعدادها و مهارت‌های شما نقش تعیین کننده‌ای در زندگی شما دارند. تمامی موارد گفته شده کمک می‌کنند تا شما یک رزومه قوی داشته و از فرصت‌های پیش رو استفاده کنید. اما این سؤال مطرح می‌شود کسی که می‌تواند بیش از دیگران پیش روی کند و زندگی بهتری برای خود بسازد، چه ویژگی منحصر به فردی دارد؟ جواب این سؤال مشخص است: اعتماد به نفس.

زمانی که شما توانایی‌های خود را باور داشته باشید، به این ویژگی دست پیدا کرده‌اید. اعتماد به نفس، احساسی است که شما می‌توانید در مواقعی که تحت فشار هستید، آن را افزایش دهید. با داشتن اعتماد به نفس فرد احساس جاه طلبی بیشتری داشته و برای حرکت به سمت اهداف خود تشویق می‌شود. این احساس روی نتایج تجربیات شما نیز تأثیر بسیار زیادی می‌گذارد. همانطور که هنری فورد بزرگ می‌گوید: «اگر فکر کنید که می‌توانید یا فکر کنید که نمی‌توانید، در هر دو صورت حق با شماست.»

همه ما به دنبال داشتن اعتماد به نفس هستیم، به ویژه در زمان‌های بسیار حساسی که احساس می‌کنیم اقدامات ما می‌توانند روی آینده و سرنوشت ما تأثیر بگذارند. برای داشتن اعتماد به نفس در این مواقع، شما باید در ابتدا حقیقت این احساس را درک کنید. اعتماد به نفس مانند مهارت‌هایی مثل دوچرخه سواری، تایپ کردن و از این قبیل فعالیت‌ها نیست که بتوانید آن را یاد بگیرید.

مهارت در حقیقت چیزی است که شما تنها یک بار آن را یاد می‌گیرید و سپس در ادامه زندگی خود از آن استفاده می‌کنید. اعتماد به نفس یک احساس است. به همین دلیل نیز همواره در حال تغییر بوده و حتی گاهی ممکن است زمانی که خیلی به آن احتیاج دارید، به طور کامل از بین برود. همین نوسانات است که باعث می‌شود در یک زمان کاملاً به خودتان مطمئن باشید اما در زمانی دیگر احساس عدم امنیت و عدم اطمینان داشته باشید.

خبر خوب این است که شما می‌توانید کنترل اعتماد به نفس خود را در دست بگیرید. اعتماد به نفس را می‌توانید مدیریت نموده و حتی آن را بیشتر کنید. این کار را باید با به کارگیری استراتژی‌های درست آغاز کنید. این استراتژی‌ها عبارتند از:

• موفقیت را تجربه کنید
• خود ارزیابی مثبت داشته باشید
• در اطراف خود مدل‌های مثبتی داشته باشید
• احساساتی که اعتماد به نفس شما را کم می‌کنند را از بین ببرید

برای اینکه بدانید در سلسله مراتب اعتماد به نفس در چه مرحله‌ای قرار دارید، بهترین کاری که می‌توانید انجام دهید این است که درباره موفقیت در زندگی و چگونگی مدیریت آن فکر کنید. آیا به موفقیت دست پیدا کرده‌اید یا توانسته‌اید آن را تجربه کنید؟ شاید تفاوت خیلی کم باشد اما بسیار پیچیده است.

1. موفقیت را تجربه کنید

اعتماد به نفس به این معنا است که به شناخت خوبی از خودتان و توانایی‌های خود دست پیدا کنید. با داشتن اعتماد به نفس شما یک پایه محکم برای مقابله با چالش‌های پیش روی خود خواهید داشت. هیچ چیزی نمی‌تواند مثل نمونه‌های موفقیت در گذشته به کار بیاید. برای اینکه بتوانید موفقیت را تجربه کنید، باید نسبت به لحظات موفقیت خود، آگاهی کامل داشته باشید و آنها را مشخص نمایید. از کنار موفقیت‌های خود بی تفاوت عبور نکنید. موفقیت‌های خود را تنها به خودتان نسبت دهید.

هرگز موفقیت‌های خود را نتیجه کار شخصی دیگر یا شانس و اقبال ندانید. برنچ ریکی، مدیر اجرایی بیسبال می‌گوید: «شانس، باقی مانده یک طرح است.» معنای این جمله این است که اگر شما به سختی کار کنید و به میزان کافی آماده باشید، شانس بیشتری برای رسیدن به خوشبختی خواهید داشت. با سختکوشی و پیدا کردن آمادگی نه تنها می‌توانید موفقیت خود را مشخص نمایید بلکه می‌توانید سندرم ایمپاستر خود را نیز تغذیه کنید. ایمپاستر یک پدیده روانشناختی است که حتی موفق‌ترین، با استعدادترین و حرفه‌ای‌ترین افراد هم در لحظاتی که در اوج هستند آن را تجربه می‌کنند.

زمانی که فردی دچار این اختلال می‌شود، تصور می‌کند که موفقیت او به دلیل سختکوشی نمی‌باشد. بلکه فکر می‌کند این موفقیت تنها نتیجه کار دیگران و تقدیر است و او تنها حاصل زحمت اطرافیان خود را به دست آورده است. به همین دلیل هم بخشی از اعتماد به نفس به چگونگی مدیریت کردن موفقیت و دیالوگی که درون شما در حال گفتن است، مرتبط می‌شود. این اتفاق ما را به مرحله بعدی اعتمادسازی هدایت می‌کند، یعنی مرحله خود ارزیابی مثبت.

2. خود ارزیابی مثبت داشته باشید

شما ارزیابی مثبت از خودتان را می‌توانید با توجه کردن به افکار خود آغاز کنید. این کار کمی سخت است. چرا که متوقف کردن افکاری که در حال حاضر در مسیر ثابتی در حال پیش رو هستند، کار دشواری است. شما باید توانایی شناخت خوبی داشته باشید. یعنی زمانی که به گفتگوی درونی خود گوش می‌دهید، باید بتوانید کلمات و جملات را از یکدیگر جدا کرده و آنهایی که مفید هستند را از آنهایی که مضر می‌باشند متمایز نمایید.

زمانی که شما ارزیابی‌های منفی خودتان را شناسایی کردید، باید آنها را در ذهن خود نگه داشته و تغییر دهید. برای مثال، تصور کنید که شما می‌خواهید در خصوص یک موضوع بسیار مهم نظر مخالف خود را به مدیریت اعلام کنید. شما ممکن است با خود بگویید: «ناامید کننده است. من نمی‌توانم این کار را انجام دهم. من در جایگاهی نیستم که بتوانم با نظر رئیس خود مخالفت کنم.» اما می‌توانید به جای آن بگویید: «اگر من از حق خودم دفاع نکنم، هیچ کس دیگری نمی‌تواند این کار را انجام دهد. او باید بداند با انتقادی که به عملکرد من داشته است، موافق نیستم.»

مقاله پیشنهادی: قدرت نگرش مثبت برای کسب موفقیت

هر زمان که متوجه شدید در حال سرزنش خود هستید، همان لحظه از این کار دست کشیده و یک راه جدید را امتحان کنید. راهی که شما بتوانید از طریق آن رشد کرده و عملکرد بهتری داشته باشید. زمانی که شما حافظه خود را نسبت به اقداماتی که داشته‌اید، تازه می‌کنید، این احساس را خواهید داشت که می‌توانید با هر مشکلی که سر راهتان قرار می‌گیرد، مقابله کنید. اگر بتوانید در این مواقع به خودتان تکیه کنید از اهمیت بالایی برخوردار است. اما این استراتژی به شما کمک می‌کند در مواقع نیاز به کسانی که می‌توانند به شما کمک کنند تا اعتماد به نفس خود را افزایش دهید نیز تکیه کنید.

3. در اطراف خود مدل‌های مثبتی داشته باشید

بهترین روشی که از طریق آن می‌توانید الگوهای مثبتی را پیدا کنید، این است که به افرادی فکر کنید که همواره رفتارهای مثبتی دارند. این افراد قابل اعتماد، مسئولیت پذیر و خدمت گرا بوده و شخصیتی محکم و صادق دارند. زمانی که در زندگی با فردی رو به رو شدید که شخصیت مثبتی داشت، سعی کنید روابط خود را با او گسترش دهید. با افرادی که آنها را ستایش می‌کنید و برایشان احترام قائل هستید، به طور مداوم ارتباط برقرار کنید.

حال این برقراری ارتباط می‌تواند برای مثال از طریق گفتگوی حضوری باشد یا از طریق ارسال ایمیل و پیامک. در نهایت، شما باید همیشه پذیرای افراد مثبت بوده و حتی خودتان برای برقراری ارتباط با آنها پیش قدم شوید. اگر پیدا کردن یک الگو برای شما کمی دشوار باشد و شما را به چالش می‌کشد، باید بدانید که این یک اتفاق بزرگ است. شما باید دچار سختی شوید تا بتوانید رشد کنید.

به یاد داشته باشید، مهم نیست که تا چه اندازه به دنبال تغییر کردن هستید، تغییر کردن اصلاً کار راحتی نیست. اما شما می‌توانید با داشتن تمرکز روی اعتماد به نفس خود، کار را ساده‌تر کنید.

4. احساساتی که اعتماد به نفس شما را کم می‌کنند را از بین ببرید

همه ما در هنگامی که می‌ترسیم، سیگنال‌های داخلی خودمان را خواهیم داشت. در این لحظات ممکن است بقای ما تهدید نشود اما امنیت، ثبات و موفقیت بلندمدت ما دچار تهدید شوند. شما می‌توانید با دقت کردن به احساسات خود، تشخیص دهید که چه زمان‌هایی دچار اضطراب می‌شوید و چه زمان‌هایی نمی‌توانید این احساس را در خودتان از بین ببرید. شما باید این لحظات را مشخص کنید. می‌توانید این کار را با پرسیدن یک سؤال ساده از خودتان انجام دهید. من برای مقابله با این شرایط باید چه کار کنم؟ همین سؤال ساده شما را به سمت اقدام مناسب برای رفع این احساس منفی هدایت می‌کند.

استرس یکی از احساساتی است که اعتماد به نفس شما را هدف قرار می‌دهد. به همین دلیل بسیار مهم است که بررسی کنید و ببینید نگرانی‌های شما واقعی هستند یا ساختگی. مغز ما همیشه هنگام تشخیص این مورد دچار مشکل می‌شود. گاهی اوقات، تخیلات شما دخالت کرده و باعث می‌شوند شما بابت چیزی احساس نگرانی کنید که منطقی و عاقلانه نیست. شما برای مقابله با این احساسات می‌توانید به مورد شماره 2، یعنی داشتن خود ارزیابی مثبت برگردید.

هر زمان که احساس عدم امنیت کردید، باید منطق درونی خود را آرام کنید. باید انتقاداتی که از خودتان می‌کنید را حذف کرده و آن را با تمجید و ستایش جایگزین کنید. به جای سرزنش کردن خود، لحظه‌ای صبر کنید و سپس به کارهایی که انجام داده‌اید فکر کنید. به تمام مسیری که با موفقیت پشت سر گذاشته‌اید فکر کرده و به خودتان بگویید: «من می‌توانم این کار را انجام دهم.» با این یادآوری ذهنی شما می‌توانید دوباره به مسیر حرکت خود برگشته و اعتماد به نفس خود را پیدا کنید.