خلاصه ای از مقاله
هوش هیجانی عبارت است از توانایی درک اتفاقاتی که در محیط پیرامونمان میافتد، به این معنی که بدانیم وقتی در یک موقعیت هستیم، چه احساسی داریم و آیا میتوانیم افکار و احساسات افراد دیگر را به طور دقیق ارزیابی و توجیه کنیم و به شکل مناسب به آنها پاسخ دهیم یا خیر. در این مقاله به هوش هیجانی در محیط کار می پردازیم.
آنچه در این مقاله می خوانید:
چگونه هوش هیجانی خود را در محیط کار افزایش دهیم؟
در این مقاله، قصد داریم به موضوع افزایش هوش هیجانی در محیط کار بپردازیم. به این منظور ابتدا به تعریف مفهوم هوش هیجانی خواهیم پرداخت، پس از آن روشهای افزایش این نوع هوش را مورد توجه قرار خواهیم داد.
هوش هیجانی چیست؟
بر اساس تعریف دانیل کلمن، نویسنده کتاب هوش هیجانی (1981)، هوش هیجانی ترکیبی از 5 توانایی است: خودآگاهی، خود تنظیمی، خود انگیزشی، همدلی و روابط اجتماعی. به عبارت دیگر، هوش هیجانی عبارت است از توانایی درک اتفاقاتی که در محیط پیرامونمان میافتد، به این معنی که بدانیم وقتی در یک موقعیت هستیم، چه احساسی داریم و آیا میتوانیم افکار و احساسات افراد دیگر را به طور دقیق ارزیابی و توجیه کنیم و به شکل مناسب به آنها پاسخ دهیم یا خیر.
رابطه هوش هیجانی و موفقیت در کار و زندگی
برای دستیابی به موفقیت در تمام جنبههای زندگی و کار، هوش هیجانی که به طور اختصار به آن EQ (Emotional Quotient) میگویند، اهمیتی همانند IQ دارد، اما این موضوع غالباً نادیده گرفته میشود. واقعیت این است که در هر محیطی اعم از اجتماعی، خانوادگی، کاری یا غیره، انسان همیشه حضور پر رنگی دارد و انسان نیز خود موجودی عاطفی و سرشار از هیجانات است.
در مغز ما، کلیه اطلاعات ورودی از قسمت کناری یا لیمبیک مغز به سر وارد میشوند و قبل از این که برای پردازش به قشر مغز فرستاده شوند، فوراً از لحاظ ارزش هیجانی، مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرند. بنابراین میتوان نتیجه گرفت، ساختار مغز به گونهای است که قبل از فکر کردن به اطلاعات وارد شده، ابتدا هیجانات موجود در آنها را تحلیل میکنیم. کودکان در چند ماه ابتدای تولد، تقریباً بدون استثنا، نیازهای خود را از طریق زبان هیجانی خود به دیگران منتقل میکنند.
با وجود این که هنوز قدرت کلام در این کودکان رشد نکرده است اما میتوانند احساسات خود را به ما منتقل کنند. هرچه فرد به سنین بلوغ و بزرگسالی نزدیکتر میشود، زبان اول، یعنی همان ابزاری که برای بیان نیازهای خود به کار میبرده است را از دست نمیدهد اما یاد میگیرد که آن را کنترل کند.
هوش هیجانی در محیط کار
هر جنبهای از زندگی کاری ما به هوش هیجانی مرتبط است. احترام در محیط کار، همدلی، تصمیم گیری، انگیزه و رغبت، مدیریت استرس، سازگاری با تغییرات، ارتباطات، حل منازعات و درگیریها، تیم سازی، مربی گری، رهبری، ارائه خدمات به مشتریان و حتی مدیریت زمان به طریقی با هوش هیجانی در ارتباط هستند. هر چه شما در محیط کار از واکنشهای عاطفی و هیجانی خود آگاهی بیشتری داشته باشید، قدرت انتخابتان به طور خودکار افزایش خواهد یافت.
انتخاب، نتیجه دانش و آگاهی است. بنابراین اگر در مورد احساس خود یا چرایی آن هیچ گونه اطلاعاتی نداشته باشید، چطور میتوانید نسبت به تغییر آن یا حتی کنترل کردن آن مطمئن باشید؟
چگونه هوش هیجانی خود را افزایش دهیم؟
1. اولین قدم برای افزایش هوش هیجانی، تقویت آگاهی است
برای این که بتوانید هوش هیجانی خود را افزایش دهید، لازم است سطح آگاهی خود را نسبت به احساسات و عواطفتان افزایش دهید. مثلاً اگر در محل کارتان، دچار خشم یا هراس هستید، باید ابتدا وجود آن را در خودتان تأیید کنید و نسبت به وضعیت خود به آگاهی برسید، چون در این صورت، راحتتر میتوانید آن را تحت کنترل در آورید و دیگر زیر فشار هیجانات، احساس درماندگی نخواهید کرد. از طرفی، آگاهی از هیجانات و عواطف به شما کمک میکند تا بتوانید احساسات خود را در مسیری قرار دهید که در نهایت به گرفتن تصمیمات درست و موفقیت در حل مسأله منتهی شود.
مقاله پیشنهادی: نشانه های هوش هیجانی
2. توانایی خود را برای ارزیابی هیجانات و عواطف افزایش دهید
زمانی که در یک موقعیت خاص قرار دارید، زمانی را برای ارزیابی هیجانات و عواطف خود یا شخص مقابلتان در نظر بگیرید. هیجان و احساس چه از سمت خودتان باشد یا از سمت شخص دیگری مثلاً همکارتان، بدون علت نیست. بنابراین اگر بخواهید در مقابل رفتارهای هیجانی دیگران واکنش درستی از خود نشان دهید، یا خودتان هیجاناتتان را به بهترین شکل نشان دهید، باید ارزیابی درستی از آن داشته باشید.
3. عادت کنید که هیجانات خود را به شکل مرتب زیر نظر بگیرید
البته منظور از این عنوان، این نیست که دچار وسواس شوید و تمام زمان خود را صرف فکر کردن به خودتان و تحلیل هیجانات و عواطفتان کنید بلکه سعی کنید حداقل در پایان روز، به اتفاقاتی که برایتان افتاده است، فکر کنید و رفتارها و هیجانات مثبت و منفی که در طول روز داشتهاید را بررسی کنید.
4. منتظر تشویق و تأیید دیگران نباشید
همه ما برای انجام کارمان نیاز به بازخورد مثبت و تشویق دیگران داریم. در مواقعی که این بازخورد را از سمت دیگران دریافت نمیکنید یا احساس میکنید تحسین و تأیید دیگران کافی نبوده است، باید خودتان اقدام به ارزیابی مثبت از کارتان کنید تا به این وسیله انگیزه کافی برای ادامه کار و پیشرفت آن را پیدا کنید. نکته مهم دیگر این است که وقتی سرعت واکنشتان بیش از اندازه بالا باشد، در قضاوت کردن دچار اشتباه میشوید و ممکن است حرفی به همکارتان بزنید یا تصمیمی بگیرید که فوراً پشیمان شوید.
بنابراین به خاطر داشته باشید هیجان و احساسات، زودتر از فکر در مغز ما شکل میگیرند، به همین خاطر لازم است که سرعت عکس العمل خود را به اندازهای پایین بیاورید که به خوبی در جریان موقعیتی که در آن هستید، قرار بگیرید و سپس واکنش نشان دهید. به این ترتیب پی میبرید عمل یا حرفی که نزدیک بود در آن موقعیت از شما سر بزند، اصلاً درست نبوده است.
5. مهارت خوب گوش دادن را در خود تقویت کنید
خوب گوش دادن، یکی از استراتژیهایی است که به حل منازعات و درگیریها به ویژه در محیطهای کاری کمک میکند. با این حال، گاهی اوقات، ممکن است در گفتن کلمات عجله کنید و به دیگران مهلت صحبت کردن ندهید یا ممکن است به حرفهای آنها به درستی گوش نکنید، در نتیجه جوابی که به آنها میدهید، ارتباطی با حرفی که شنیدهاید نداشته باشد.
6. تواناهایی های اجتماعی خود را تقویت کنید
شما چه در محل کار، سِمت رهبری یک گروه یا سازمان را به عهده داشته باشید یا نه، در هر حال، رهبری زندگی خود را به عهده دارید و باید دست به انتخاب بزنید، به دیگران جواب بدهید، به حرفهای آنها گوش کنید، با آنها همدلی کنید، ارتباط برقرار کنید و غیره. در محیط کار، برای کسانی که با شما در یک محیط کار میکنند، الگویی از اخلاق حرفهای محسوب میشوید.
هوش هیجانی، شکلی از توانایی است که به شناسایی، تجربه، درک و بیان هیجانات و عواطف بشری به روشی سالم و سازنده کمک میکند. بالا بودن هوش هیجانی، نقش مهمی در حوزه کاری شما دارد و به شما کمک میکند خدمات بهتری به مشتریان خود ارائه دهید، ایدههای متنوعتری نسبت به همکارانتان داشته باشید. همچنین مهارت انطباق پذیری شما را در زمانهایی که نیاز به تغییر احساس شود، افزایش میدهد و به ساخت تیمهای تأثیرگذار و متمرکز کمک میکند.
همچنین به وسیله هوش هیجانی میتوانید از نشان دادن رفتارهای نامناسبی که منجر به درگیری میشوند خودداری کنید. هوش هیجانی، مهارتهای رهبری شما را افزایش داده و توانایی شما را برای یادگیری افزایش میدهد، زیرا وقتی بتوانید هیجانات و عواطف خود را مدیریت کنید، از IQ خود بهتر میتوانید استفاده کنید.
در این مقاله به موضوع هوش هیجانی و تأثیر آن در موفقیتهای کاری و زندگی پرداختیم. هوش هیجانی، یکی از موضوعاتی است که امروزه بسیار مورد توجه قرار گرفته است. امروزه دیگر ثابت شده است که IQ به تنهایی برای موفقیت در کار کافی نیست، زیرا در محیط کار، خواه ناخواه موقعیتهایی پیش میآید که باعث برانگیخته شدن هیجانات شما میشود، بنابراین اگر مهارت کنترل آنها را نداشته باشید و مغلوبشان شوید، رفتارهایی از شما سرخواهد زد یا حرفی به زبان خواهید آورد که بلافاصله پشیمان خواهید شد.
همانطور که در این مقاله هم اشاره کردیم، هیجانات انسان، سریعتر از فکر او عمل میکنند. بنابراین داشتن هوش هیجانی به شما کمک میکند که سرعت عکس العمل خود را تا حد لازم پایین آورده، ابتدا فکر کنید و بعد واکنش نشان دهید.
امیدواریم با ارائه این مطالب به پیشبرد اهداف شما کمک شایانی کرده باشیم. اگر شما دوست عزیز و همراه گرامی سایت عزت خواه دات کام مشتاق هستید در زندگی شخصی و کاری عملکرد بهتری داشته باشید، یک پیشنهاد ارزشمند برای شما داریم و آن مطالعه مقاله آشنایی با دوره پاراسل زندگی و تماشای ویدیو معرفی این دوره است. در پاراسل زندگی با روشی کاربردی برای ساخت یک زندگی ایدهآل با شما همراه خواهیم بود.
پاسخ به نظر