آنچه در این مقاله می خوانید:

• تعریف دقیق یادگیری
• میزان یادگیری در حالت‌های مختلف
• تأثیر مهارت خواندن در یادگیری
• تأثیر مهارت شنیدن در یادگیری
• تأثیر مهارت دیدن در یادگیری
• تأثیر مهارت دیدن و شنیدن در کنار هم در یادگیری
• تأثیر قدرت بحث کردن در یادگیری
• تأثیر تجربه روی یادگیری
• تأثیر یاد دادن به دیگران در یادگیری

تعریف دقیق یادگیری

از دید شما یادگیری چیست؟ به نظر پاسخ این سؤال خیلی واضح است اما حقیقت این است که یادگیری یکی از پیچیده‌ترین موارد موجود در زندگی است. به‌طور کلی هر زمانی که شما هر چیز جدیدی را برای اولین بار یاد بگیرید یا به دانش‌های قبلی خود، اطلاعات جدیدی را اضافه یا این دانش‌ها را تغییر دهید، می‌توان گفت شما در حال یادگیری هستید.

روش‌های مختلفی در زمینه یادگیری موارد جدید وجود دارند و تاکنون نظریه‌ها و رویکردهای مختلفی نیز در خصوص این کارکرد عنوان شده است. مسئله مهم این است که هر کسی روش و عادت‌های یادگیری مختص به خود را دارد. علاوه بر این دو مورد، بحث دیگری که مطرح است حالت‌های مختلف یادگیری است. شاید تا به حال دقت نکرده باشید اما همه ما در شرایط و حالت‌های گوناگون میزان یادگیری متفاوتی داریم. برای اینکه بتوانید یادگیری بهتر و موثرتری داشته باشید، باید سعی کنید این عادت‌ها و حالات را شناسایی کرده و مسیر یادگیری خود را به سمت آنها هدایت کنید. منظور از این گفته این است که نیاز است تکنیک‌هایی که برای شما جواب می‌دهند را یاد بگیرید و برای خود پیاده کنید. همچنین باید هر از چند گاهی بررسی کنید و ببینید آیا این روش‌ها همچنان مثل گذشته پاسخ می‌دهند یا نه. در صورت مثبت بودن نتیجه باید به همان روش پیش بروید و در صورتی که نتیجه منفی باشد، نیاز است روش خود را تغییر دهید. نکته‌ای که باید در اینجا به آن اشاره کرد این است که تحقیقاتی انجام شده است که طی آن میزان یادگیری افراد در حالت‌های مختلف بررسی شده است. این نتیجه همه افراد با عادت‌ها و میزان یادگیری مختلف را دربر می‌گیرد. پس شاید بهتر باشد پیش از بررسی شخصیت و عادات مربوط به خودتان، این موارد را یاد بگیرید.

مقاله پیشنهادی: تاثیر یادگیری در موفقیت

میزان یادگیری در حالت‌های مختلف

تأثیر مهارت خواندن در یادگیری

بعد از بررسی نتایج تحقیقات گفته شده، به آمار و درصدهایی برای تمامی این حالت‌ها دست پیدا کرده‌اند. میزان یادگیری یک فرد در زمانی که تنها با خواندن محتوا دنبال می‌شود، حدود 10 درصد است. یادگیری در این حالت در پایین‌ترین حالت ممکن است چرا که فرد تنها به حفظ کردن مطالب می‌پردازد و به هیچ عنوان یادگیری عمیقی ندارد. به همین دلیل هم مطالب خیلی زود از ذهن آنها بیرون رفته و فراموش می‌شوند. این دقیقاً همان روشی است که خیلی از ما شب‌های امتحان استفاده می‌کنیم تا فقط توانایی پاسخ دادن به سؤالات مطرح شده را پیدا کنیم. بعد از گذر مدت زمانی تمام مطالب خیلی زود فراموش می‌شود. به همین دلیل هم اصلاً روش مناسبی به‌شمار نمی‌رود.

تأثیر مهارت شنیدن در یادگیری

میزان یادگیری افراد که از حالت شنیداری پیروی می‌کنند، 20 درصد است. شاید شما هم در میان دوستانتان کسانی را دارید که عادت کرده‌اند همیشه مطالب را با صدای بلند بخوانند تا بتوانند آنها را یاد بگیرند. این افراد شنونده‌های خیلی خوبی هستند و ترجیح می‌دهند به جای اینکه مطلبی را بخوانند، به آن گوش دهند. فایل‌های صوتی مطالب آموزشی می‌تواند برای این افراد خیلی مفید باشد. ویژگی مهم این نوع یادگیری این است که فرد را مجبور می‌کند بیش از دیگران سؤال بپرسند. چرا که فرد می‌تواند با شنیدن راحت‌تر مطلب را یاد بگیرد. اما نکته‌ای که همچنان درباره این نوع یادگیری وجود دارد این است که میزان آن پایین بوده و مورد مناسبی به‌شمار نمی‌روند.

تأثیر مهارت دیدن در یادگیری

میزان یادگیری در این حالت 30 درصد است. در این نوع یادگیری افراد بین مطالب مختلفی که می‌خوانند یک رابطه بصری پیدا می‌کنند و مطالب را به این شکل در ذهن خود ذخیره می‌کنند. برای مثال استفاده از فلش کارت‌هایی که تصاویر مربوط به هر موضوع را دربردارند، می‌توانند یک نمونه از این نوع یادگیری به‌شمار بروند. در این مرحله فرد نسبت به دو مرحله قبلی میزان یادگیری بیشتری دارد اما همچنان این میزان پایین است. افراد بیشتر از آنکه روی کلمات تمرکز کنند، روی تصاویر و ارتباط کلمات با آنها دقت می‌کنند. اگر فرد بتواند مدیریت زمان بهتری داشته باشد و سرعت مطالعه مطالب را بالا ببرد، می‌تواند موفق‌تر عمل کند. کسانی که این نوع یادگیری را دنبال می‌کنند، سعی می‌کنند از نقشه، نمودار و تصاویر برای یادگیری بهتر استفاده کنند. 

تأثیر مهارت دیدن و شنیدن در کنار هم در یادگیری

یادگیری در حالتی که فرد از هر دو مهارت دیدن و شنیدن در کنار هم استفاده می‌کند، 50 درصد است. تا اینجای کار این نوع یادگیری نسبت به تمامی یادگیری‌های قبلی ارجحیت دارد چرا که به نسبت از میزان بالاتری برخوردار است. در این حالت فرد هم باید تصاویر مربوط به مطالب را ببیند و هم توضیحات آنها را بشنود. در مدرسه معمولاً به این شکل مطالب به دانش آموزان یاد داده می‌شود. همچنین می‌توان در خیلی از کلاس‌های درس آنلاین و وبینارها نیز این نوع یادگیری را داشته باشیم.

تأثیر قدرت بحث کردن در یادگیری

در این نوع یادگیری شما می‌توانید یادگیری خود را تا 70 درصد افزایش دهید. از یادگیری به این شکل می‌توان با عنوان «یادگیری مسئله محور» نیز یاد کرد. روال کار بدین شکل است که افراد گرد هم می‌آیند و درباره یک موضوع با هم بحث و تبادل نظر می‌کنند. این کار می‌تواند در حل مسائل پیچیده به شدت کمک کننده باشد. این نوع یادگیری دیگر حالت معلم‌محور بودن را از دست می‌دهد و این خود افراد هستند که در کنار هم کلاس را برگزار می‌کنند. این روش جزء روش‌های یادگیری محور به‌شمار می‌رود و از این بابت از اهمیت بالایی برخوردار است. البته می‌توانند یکی از افراد را از بین خود انتخاب کنند تا هدایت بحث را بر عهده بگیرد. در این حالت افراد می‌توانند تا حدودی اطلاعات خود را در شرایط نسبتاً واقعی بسنجند و حتی از این طریق زمینه افزایش اطلاعات خود را نیز فراهم نمایند.

تأثیر تجربه روی یادگیری

اگر افراد بتوانند از طریق تجربه به یادگیری مطالب بپردازند، میزان یادگیری 80 درصدی را خواهند داشت. این نوع یادگیری نسبت به حالات قبلی نیاز به صرف زمان بیشتری دارد اما نکته حائز اهمیت این است که فرد می‌تواند از این طریق مطالب بیشتری را یاد گرفته و به ذهن بسپارد. این نوع یادگیری به شدت در زمینه یادگیری مطلب به کودکان توصیه می‌شود. باید اجازه بدهید کودکان موضوع بحث را از نزدیک لمس کنند و تمام مواردی که به آنها آموزش می‌دهید را به صورت حقیقی در برابر خود مشاهده نمایند.

مقاله پیشنهادی: چگونه سرعت یادگیری و کسب مهارت را افزایش دهیم؟ | عزت خواه دات کام

تأثیر یاد دادن به دیگران در یادگیری

مطابق تحقیقات انجام شده بهترین روش یادگیری که تا کنون معرفی شده است، یادگیری مطالب از طریق یاد دادن آنها به دیگر افراد است. میزان یادگیری با استفاده از این مهارت 95 درصد است. شاید شما هم تجربه این موضوع را داشته باشید که یکی از همکلاسی‌هایتان از شما درخواست کرده است مطلب را برای او توضیح دهید. مطمئناً بعد از توضیح آن مطلب و پاسخ دادن به سؤالات او احساس کرده‌اید که نسبت به قبل روی آن موضوع مشخص تسلط بیشتری پیدا کرده‌اید. کسانی که زمان می‌گذارند و مطالبی که یاد گرفته‌اند را به دیگران آموزش می‌دهند نسبت به افرادی که این زمان را صرف دوباره خواندن مطالب می‌کنند، خیلی موفق‌تر عمل می‌کنند. به همین دلیل است که احساس می‌شود معلمانی که تجربه بیشتری در ارائه یک مطلب مشخص دارند، بهتر از دیگر معلم‌ها روی آن موضوع تسلط داشته و به شکل بهتری آن مطلب را انتقال می‌دهند. این روش در حال حاضر محبوبیت زیادی پیدا کرده است و در برخی موارد به برنامه درسی دانش آموزان اضافه شده است.